Thế nào là UPS Offline, Line Interactive, Online?

http://www.www.khanhancctv.com.vn/nsx_fsp/

Đc: 50 Tân trang phường 9 Quận Tân Bình

Đt:

UPS - Uninterruptible Power Supply

UPS, thuật ngữ này khá là quen thuộc với người Việt. Tuy nhiên, tách bạch được các loại ups, chức năng cũng như công dụng của từng loại e là ... chưa quen lắm. Để tránh xa cái chữ "tiền mất, tật mang", thiết nghĩ chúng ta nên tìm hiểu chút về cái UPS này. Bởi lẽ, hàng một khi đã trót mua, đem đổi trả sẽ cực kỳ phiền và phức.

UPS, có một số cái tên thường được người Việt gọi như "bộ lưu điện", "bộ tích điện", "kích điện", "bình lưu điện",... Tóm lại, nó là một thiết bị cấp điện dự phòng cho chúng ta dùng trong một khoảng thời gian khi lưới điện cúp. Lột trần một cái ups ra chúng ta sẽ thấy lộ thiên 2 phần chính: Một là hệ thống mạch điện và biến áp, Hai là hệ thống acquy.

Mạch điện dùng để chuyển đổi điện áp để nạp cho acquy khi acquy yếu (chức năng charge điện), chuyển đổi điện áp của acquy (DC) thành điện áp AC (chức năng inverter), ổn định dòng điện - tăng áp hoặc giảm áp (chức năng ổn áp - chỉ có trong một số ups), ...

(Hệ thống) acquy trong ups có chức năng chính là trữ điện để cung cấp điện (thông qua hệ thống mạch điện) khi nguồn điện cấp cho ups bị ngắt. Acquy dùng cho ups thường có mức điện áp là 12VDC. Dung lượng của acquy (nếu là acquy gắn bên trong ups) phổ dụng là 5Ah, 7Ah, 9Ah, 12Ah, 17Ah, 20Ah - thường gọi là ups có acquy gắn trong. Các loại acquy có dung lượng lớn từ 24Ah đến 200Ah thì thường được gắn bên ngoài ups, hoặc cho vào một tủ chứa acquy gọi là battery cabinet. UPS càng lớn thì số lượng acquy càng nhiều. Acquy trong ups thường mắc nối tiếp nhau tạo thành một dãy gọi là tổ acquy - battery pack. Một ups có thể lắp nhiều tổ acquy song song nhau để tăng thời gian lưu điện. Tổ acquy trong ups thường là 12VDC, 24VDC, 36VDC, 48VDC, 72VDC, 96VDC, 192VDC, 240VDC, 348VDC, ... acquy càng lớn thì thời gian lưu điện càng lâu.

Người ta thường dùng đơn vị tính VA (Voltage Ampere) để chỉ công suất của UPS. Chỉ số VA càng cao thì khả năng tải của UPS càng lớn. UPS thường là từ 500VA, 600VA, 650VA, 700VA, 1000VA, 1200VA, 1400VA, 1500VA, 2000VA, 2200VA, 3000VA, 5000VA = 5KVA, 6KVA, 7KVA, 8KVA, 10KVA, 15KVA, 20KVA, 30KVA, ... Hệ số công suất (Power factor) của ups thường dao động trong khoảng 0.5, 0.6, 0.7, 0.8, 0.9, 1. Hệ số công suất càng gần với 1 thì khả năng tải của ups càng cao. Các thiết bị đầu cuối như nguồn máy tính người ta thường dùng đơn vị tính là Watts. Có thể dùng chỉ số VA của UPS nhân với hệ số công suất của ups sẽ chuyển cho ra chỉ số watts. Ví dụ, ups 500VA có hệ số công suất là 0.6 sẽ cho ra kết quả là 300W. Đây là khả năng tải tối đa (max) của ups. Thông thường thì ups không thể hoạt động bình thường với tải 100%. Để ups có thể hoạt động bền, nên sử dụng khoảng 50% công suất tối đa của ups mà thôi, nhấn nhá thì chỉ nên dừng lại ở con số 70% thôi nhé.

UPS không nên dùng cho những thiết bị có khả năng gây shock điện cao như: máy in laser, máy phontocopy, máy bơm, máy khoan, bàn ủi, nồi cơm điện, máy điều hòa, máy cắt, ...

Có một điều chúng ta nên nắm rõ là sóng điện của ups ở ngõ ra là dạng sóng nào. Có thể chia làm 3 loại là sóng vuông (square wave), sóng sin tương đối hay còn gọi là sine mô phỏng (modified sinewave) và sóng sin tuyệt đối (pure sinewave). Một số ups có gắn thêm một số linh kiện dùng để băm xung nhuyễn làm khách mua hàng dễ nhầm lẫn với sine tuyệt đối. Điện lưới chúng ta đang dùng là sóng sine tuyệt đối. Một số thiết bị như bóng đèn tuýp (đèn huỳnh quang), quạt, adaptor, ... yêu cầu phải dùng sóng sine tuyệt đối. Với quạt, nếu dùng square wave quạt sẽ gây tiếng ồn và nóng, có thể gây cháy nổ; với đèn tuýp, ánh sáng sẽ nhấp nháy rất khó chịu; với adaptor, dùng lâu sẽ nóng và có thể gây cháy nổ...

Thời gian chuyển mạch (transfer time): là thời gian ups cần để chuyển đổi qua dòng điện được cấp từ acquy khi ups bị ngắt nguồn. Thời gian này trong "làng ups" thường dùng đơn vị tính là ms (mili giây). Thời gian chuyển mạch của các dòng ups khác nhau sẽ khác nhau. Với dòng offline, tối đa là 12ms; dòng line interactive phổ biến từ 4-8ms; dòng online là 0ms.

1. UPS Offline

2. UPS Line interactive

3. UPS online

download